×
Compartir
Diario 23.11.2023

La artista Asunción Molinos Gordo creará una obra con la comunidad de Montes de Couso

La propuesta artística basada en la naturaleza, que la creadora contemporánea producirá en un proceso participativo junto a la comunidad, busca dar a conocer las formas de gestión del monte comunal para que las generaciones futuras puedan mantener su legado.



Para ver el texto en gallego pulsa aquí.

Los Montes de Couso, situados en Gondomar (Pontevedra), son una de las múltiples mancomunidades de montes que existen en Galicia y está conformada por 84 comuneras y comuneros que gestionan 330 hectáreas de monte, de las cuales trescientas son productivas. 

Desde inicios de 2023 esta comunidad trabaja de la mano de la mediadora Natalia Balseiro en ‘Tierra Común’ de Concomitentes, una iniciativa enmarcada en el proyecto europeo ‘Art Living Lab for Sustainability’, que busca promover ecosistemas de innovación para conseguir soluciones artísticas basadas en la naturaleza.

Después de un año de trabajo de participación y mediación que pone en valor la vida, presente y futura, y el modo de hacer de estos montes, se ha elegido a la artista contemporánea Asunción Molinos Gordo (1979, Guzmán, Burgos) para desarrollar un proceso artístico que dará a conocer las formas de gestión del monte comunal para que las nuevas generaciones perpetuen su legado.

Así ‘Tierra Común’ entra ahora en una segunda fase de trabajo, en la que la creadora iniciará distintos encuentros, -que combinarán investigación, exploración del territorio, acumulación de conocimiento entorno a los montes comunales, generación de vínculos o apertura de nuevas conversaciones y diálogos-, para ir dando forma a un trabajo que responderá a los deseos definidos por los comuneros y comuneras, y que verá sus frutos en octubre de 2024.

Esta conjugación de deseos y procesos participativos, -construidos sobre la negociación y escucha colectivas-, dibujará una dinámica de trabajo y búsqueda para crear una comunidad más sólida que incorpore nuevos saberes y experiencias, y construya vínculos con otros actores clave, -como artistas, agentes culturales, vecinos, entre otros-, encontrando en la creación de redes y tejidos comunitarios esa misma fuerza para cimentar un futuro sostenible.

Pieza sonora 'Contestador', sobre la burocracia que atañe al agricultor. / © Asunción Molinos Gordo
Pieza sonora 'Contestador', sobre la burocracia que atañe al agricultor. / © Asunción Molinos Gordo

La artista, una creadora con un gran vínculo con el entorno rural y los procesos participativos

Asunción Molinos Gordo es una investigadora y artista visual con una práctica atravesada por disciplinas como la antropología, la sociología y la investigación cultural. Una forma de hacer que cuestiona las categorías que definen la "innovación" en los discursos dominantes en la actualidad, y que trabaja para generar una manera ‘menos urbana’ de entender el progreso.

Bajo este prisma, el foco principal de su obra está centrado en el ‘campesinado contemporáneo’, la comprensión de la figura del pequeño o mediano agricultor no sólo desde una lógica de ‘productor de alimentos’ sino más bien como un ‘agente cultural’, responsable tanto de perpetuar el conocimiento tradicional como de generar nuevos saberes de cara a los retos que plantea el contexto actual. 

Su obra emplea instalaciones, fotografía o vídeo, estos y otros formatos le sirven para examinar el ámbito rural, -impulsado por un fuerte deseo de comprender el valor y la complejidad de su producción cultural-, también junto a las cargas que lo mantienen invisibilizado y marginado de los discursos generalistas. En su catálogo se encuentran obras que reflexionan sobre el uso de la tierra, la arquitectura nómada, las huelgas de los agricultores, la burocracia en el territorio, la transformación del trabajo rural, la biotecnología o el comercio mundial de alimentos.

Su trabajo se ha expuesto en lugares como Art Jameel, Dubai, Emiratos Árabes Unidos; IVAM, Valencia, España; Victoria & Albert Museum (Londres, Reino Unido), Delfina Foundation (Londres, Reino Unido), ARNOLFINI (Bristol, Reino Unido), The Townhouse Gallery (Cairo, EG), Darat Al Funun (Amman, JO), Tranzit (Praga, CZ), Cappadox Festival (Uchisar-Turkey), The Finnish Museum of Photography (Helsinki, FI), Museo Carrillo Gil (México), MAZ Museo de Arte de Zapopan (Guadalajara, MX), MUSAC (León, ES), CA2M (Madrid, ES), CAB (Burgos, ES), Matadero (Madrid, ERES) o La Casa Encendida (Madrid, ERES), entre otros.

Obra de la artista 'El matam el Mish-Masry'. / © Asunción Molinos Gordo
Obra de la artista 'El matam el Mish-Masry'. / © Asunción Molinos Gordo

Proyecto a escala europea, con tres proyectos en España, Francia y Bélgica

El proyecto europeo, ‘Art Living Lab for Sustainability’, está financiado por el programa Europa Creativa de la Unión Europea y coordinado por Concomitentes junto a De Nieuwe Opdrachtgevers, La Société des Nouveaux Commanditaires y la Universidad de Santiago de Compostela.

Tiene como reto atender a tres mecanismos de gestión comunitaria: la del monte con ‘Tierra Común’ (Monte Vecinal de Couso, Galicia, España); la arcilla con ‘Clay Commons’ (Boom, Flandes, Bélgica); y la del agua con ‘Water Commons’ (Parque Natural Regional del Alto Jura, Francia).

A artista Asunción Molinos Gordo creará unha obra coa a comunidade de Montes de Couso

A proposta artística baseada na natureza, que a creadora contemporánea producirá nun proceso participativo xunto á comunidade, busca dar a coñecer as formas de xestión do monte comunal para que as xeracións futuras poidan manter o seu legado.

Os Montes de Couso, situados en Gondomar (Pontevedra), son unha das múltiples mancomunidades de montes que existen en Galicia e está conformada por 84 comuneiras e comuneiros que xestionan 330 hectáreas de monte, das cales trescentas son produtivas. 

Desde inicios de 2023 esta comunidade traballa da man da mediadora Natalia Balseiro en ‘Terra Común’ de Concomitentes, unha iniciativa enmarcada no proxecto europeo ‘Art Living Lab for Sustainability’, que busca promover ecosistemas de innovación para conseguir solucións artísticas baseadas na natureza.

Despois dun ano de traballo de participación e mediación que pon en valor a vida, presente e futura, e o modo de facer destes montes, elixiuse á artista contemporánea Asunción Molinos Gordo (1979, Aranda de Duero, Burgos) para desenvolver un proceso artístico que dará a coñecer as formas de xestión do monte comunal para que as novas xeracións perpetuen o seu legado.

Así ‘Terra Común’ entra agora nunha segunda fase de traballo, na que a creadora iniciará distintos encontros, -que combinarán investigación, exploración do territorio, acumulación de coñecemento na contorna dos montes comunais, xeración de vínculos ou apertura de novas conversacións e diálogos-, para ir dando forma a un traballo que responderá os desexos definidos polos comuneiros e comuneiras, e que verá os seus froitos en outubro de 2024.

Esta conxugación de desexos e procesos participativos, -construídos sobre a negociación e escoita colectivas-, debuxará unha dinámica de traballo e procura para crear unha comunidade máis sólida que incorpore novos saberes e experiencias, e teza vínculos con outros actores relevantes, -como artistas, axentes culturais, veciñanza, entre outros-, atopando na creación de redes e tecidos comunitarios esa mesma forza para cimentar un futuro sustentable.

A artista, unha creadora cun gran vínculo coa contorna rural e os procesos participativos

Asunción Molinos Gordo é unha investigadora e artista visual cunha práctica atravesada por disciplinas como a antropoloxía, a sociología e a investigación cultural. Unha forma de facer que cuestiona as categorías que definen a "innovación" nos discursos dominantes na actualidade, e que traballa para xerar unha maneira menos urbana de entender o progreso.

Baixo este prisma, o foco principal da súa obra está centrado no campesiñado contemporáneo, a comprensión da figura do pequeno ou mediano agricultor, non só desde unha lóxica de ‘produtor de alimentos’, senón máis ben como un ‘axente cultural’, responsable tanto de perpetuar o coñecemento tradicional como de xerar novos saberes de cara aos retos que expón o contexto actual. 

A súa obra emprega instalacións, fotografía ou vídeo, estes e outros formatos sérvenlle para examinar o ámbito rural, -impulsado por un forte desexo de comprender o valor e a complexidade da súa produción cultural-, tamén xunto ás cargas que o manteñen invisibilizado e marxinado dos discursos xeneralistas. No seu catálogo atópanse obras que reflexionan sobre o uso da terra, a arquitectura nómada, as folgas dos agricultores, a burocracia no territorio, a transformación do traballo rural, a biotecnoloxía ou o comercio mundial de alimentos.

O seu traballo foi exposto en lugares como Art Jameel, Dubai, Emiratos Árabes Unidos; IVAM, Valencia, España; Victoria & Albert Museum (Londres, Reino Unido), Delfina Foundation (Londres, Reino Unido), ARNOLFINI (Bristol, Reino Unido), The Townhouse Gallery (Cairo, EG), Darat Al Funun (Amman, JO), Tranzit (Praga, CZ), Cappadox Festival (Uchisar-Turkey), The Finnish Museum of Photography (Helsinki, FI), Museo Carrillo Gil (México), MAZ Museo de Arte de Zapopan (Guadalajara, MX), MUSAC (León, ES), CA2M (Madrid, ES), CAB (Burgos, ES), Matadero (Madrid, ES) e La Casa Encendida (Madrid, ES), entre outros.

Proxecto a escala europea, con tres proxectos en España, Francia e Bélgica

O proxecto europeo, Art Living Lab for Sustainability, está financiado polo programa Europa Creativa da Unión Europea e coordinado por Concomitentes xunto a De Nieuwe Opdrachtgevers, A Société deas Nouveaux Commanditaires e a Universidade de Santiago de Compostela.

Ten como reto atender a tres mecanismos de xestión comunitaria: a do monte con Terra Común (Monte Veciñal de Couso, Galicia, España); a arxila con Clay Commons (Boom, Flandes, Bélxica); e a da auga con Water Commons (Parque Natural Rexional do Alto Xura, Francia).